Lider Joe Biden’ın kelamda “soykırım” tabiri ile ABD, Türkiye’ye yönelik hasmane siyasetlerine yeni bir halka ekledi. Müttefiklik kavramını icraat ve tavırları ile kelamda bırakan ABD, askeri darbelerden ekonomik kumpaslara kadar birçok olaya çanak tuttu.
İşte ABD’nin sicili:
1962-KÜBA FÜZE TANSİYONU
Ekim 1962’de ABD ve Sovyetler Birliği ortasında patlayan “Küba füze krizi”nde iki harika güç ortasındaki pazarlıklar sonucu Türkiye krizin bir kesimi haline getirildi. ABD, Türkiye’den nükleer başlıkların çekilmesi kararı verdi ve bu kararı Ankara’ya müracaattan aldı. Kriz sürecinde Kennedy’nin siyasetleri, Türkiye’yi Rusya’yla karşı karşıya getirdi.
1964-JOHNSON MEKTUBU
5 Haziran 1964’te, periyodun ABD Lideri Lyndon B. Johnson’ın, Kıbrıs’a askeri harekata karşı İsmet İnönü’ye yazdığı mektup ve mektupta kullandığı tehdit lisanı, iki ülke ortasında kriz yarattı. “Karşınızda Sovyetler Birliği’ni bulursanız, yanınızda biz olmayacağız” şeklindeki kelamları, Türkiye’nin NATO’ya daha az bağımlı siyasetler izlemesi sürecinin de kapısını açtı.
1975-İNCİRLİK ÜSSÜ ASKIDA
ABD, 1974 Kıbrıs Harekatı sonrası Türkiye’ye silah ambargosu uygulama kararı aldı. Bu karar üzerine Türkiye, Adana İncirlik Üssü ile öbür üslerin ABD tarafından kullanımını askıya aldı, üslerin denetimi TSK’ya devredildi. ABD Kongresi’nin Eylül 1978’te ambargoyu kaldırması sonrası, İncirlik Üssü eskisi üzere faaliyet göstermeyi sürdürdü.
2 Ekim 1992’de, planlı bir NATO tatbikatında TCG Muavenet gemimiz Ege Denizi’nde Amerikan gemisinden atılan füzeyle vurulmuş, gemi kumandanı Deniz Kurmay Yarbay Kudret Güngör ile birlikte 5 asker şehit olmuştu. 1974’te Kıbrıs Harekatı’na da katılmış olan TCG Muavenet vurulmasının “kaza olma mümkünlüğünün olmadığı” belirtilmiş ve “kasıt” kıymetlendirilmesi yapılmıştı. ABD’nin Irak’ı işgal sürecinde 1 Mart tezkeresinin TBMM’den geçmemesi krize yol açtı. 12 Mart 1971 darbesinden sonra işbaşına gelen Nihat Erim hükümeti, ABD’nin isteğiyle haşhaş ekimini yasakladı.
PKK’YA TIRLARCA SİLAH GİTTİ
Suriye kuzeyinde DEAŞ terör örgütüne karşı memleketler arası koalisyon ile müdahale eden ABD’nin ortak olarak PKK’nın Suriye uzantısı PYD/YPG ile birlikte hareket etmesi iki ülke ortasındaki ilgilerde kıymetli bir kopuş getirdi. PYD’ye binlerce tır silah ve teçhizat gönderdi.
Bütün darbelerin gerisinde
27 Mayıs 1960’tan bugüne yapılan cunta darbelerinin hepsinin gerisinde, ABD’nin olduğu bilinen bir gerçek. 12 Mart 1971’de Türk ordusuna mensup dört kuvvet kumandanı, Başbakan Süleyman Demirel ve hükümetine bir muhtıra verdi. 12 Eylül Darbesi, Türkiye tarihinde silahlı kuvvetlerin idareye üçüncü açık müdahalesi olarak tarihe kara bir leke olarak geçmişti. Yıllar sonra devrin Genelkurmay Lideri darbeci Kenan Cihan, “Darbe yapacağımızı ABD’ye bildirdik” itirafında bulunmuştu.
BİZİM ÇOCUKLAR BAŞARDI
12 Eylül darbesini 1970’li yıllarda CIA’nin Türkiye Şefi olan Paul Henze, ABD Lideri Jimmy Carter’a “Bizim çocuklar başardı” diye haber vermişti. Seyahat olaylarında bilhassa ABD dayanaklı Açık Toplum Vakfı dayanak verdi. ABD medyası olayları provoke etmeye çalıştı. FETÖ yargı ve emniyete sızdırdığı üyeleriyle yasal hükümete darbeye kalkıştı. ABD, 17-25 Aralık darbe teşebbüsü sürecinde kumpas soruşturmalarına dayanak verdi. MİT tırlarını durduran FETÖ üyeleri, o periyotta ABD konsolosluğu ile telefon görüşmeleri yaptı. 15 Temmuz darbe teşebbüsü, FETÖ’yü tasfiye etmeye hazırlanan Türkiye’ye karşı Amerika’nın dış müdahalesiydi.
F-35 TANSİYONU
Türkiye’nin Rusya’dan S-400 uzun menzilli hava savunma sistemi satın alması sonrası ABD Kongresi’nde Türkiye’ye F-35 satışının süreksiz durdurulmasını da içeren yasa tasarısı geçirildi. Başkan Trump’ın onayıyla uçakların teslimatı durduruldu. Lider Biden bu politikayı sürdürdü ve son olarak geçtiğimiz hafta Pentagon, Türkiye’nin F-35 mukavelesinden büsbütün çıkarıldığını açıkladı.
Halkbank krizi
ABD, 17-25 Aralık’ta 17-25 Aralık’ta dolaylı yoldan takviye verdiği kumpas soruşturmalarını kendi de yürütmeye başladı. Halkbank’ı İran’a uyguladığı ekonomik ambargoyu delmekle suçladı. Dönemin Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla, ABD’de tutuklandı ve 32 ay mahpus cezası aldı. FETÖ’nün kumpas evrakları üzerinden devam eden yargılama süreci boyunca Türkiye ve ABD ilgileri değerli oranda ziyan gördü. Davanın gayesi Türkiye’ye ekonomik darbe yapmaktı. 8 Ekim 2017’de ABD, Türkiye’deki konsolosluk çalışanı Metin Topuz’un tutuklanması sonrası, Türkiye’den yapılan vize müracaatlarını süresiz olarak askıya aldı. Türkiye de yeniden vize müracaatlarını askıya alarak bu karara misilleme yaptı. Andrew Brunson’ın hür bırakılmaması gerekçesiyle ABD, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e yaptırım uygulama kararı aldı. Yaptırımların münasebeti olarak Türkiye’de insan hakları uygulamaları gösterildi.
Haber7
