Gazeteci Abdukadir Selvi, Hürriyet’teki bugünkü köşesinde, Metropoll’ün eylül ayı araştırma datalarını kıymetlendirdi.
Selvi, “2023 seçimlerinde Cumhur İttifakı ile muhalefet bloku ortasında durum bıçak sırtı” yorumunu yaptı.
Selvi, “Araştırmada kararsız yüzde 11,2 protesto oy 6,9 yanıt yok ise 4,2 olmak üzere 22,3 üzere kıymetli bir orana ulaşıyor. CHP ile YETERLİ Parti’nin oylarının toplamı ediyor. Neredeyse ikinci parti durumunda.” sözlerini kullandı.
İşte Selvi’nin çok konuşulan köşe yazısı:
Prof. Özer Sencar’ın sahibi olduğu Metropoll’ün eylül ayı araştırmasında kararsızlar dağıtılmadan AK Parti 32.3, CHP 17.7, GÜZEL Parti 8.8, HDP 8.1, MHP 7.3, SP 1.2, DEVA 1.0, Gelecek Partisi ise 0.7 olarak yer alıyordu.
Araştırmayı herkes kendi cephesinden kıymetlendirdi. Muhalifler, cumhur ittifakının oyları yüzde 50’nin altına düştü diye sevindi. İktidar cenahı ise araştırmaya ilgi göstermedi.
Farklı olanı Özer Sencar’ın eylül ayı araştırmasını paylaşırken düştüğü “kararsız, protesto ve karşılıksız oylar dağıtılmadan” notunun üzerinde durulmadı.
KARARSIZLARIN ORANI KAÇ EDİYOR?
Halbuki araştırmada kararsız yüzde 11.2, protesto oy 6.9, karşılık yok ise 4.2 olmak üzere 22.3 üzere kıymetli bir orana ulaşıyor. CHP ile GÜZEL Parti’nin oylarının toplamı ediyor. Neredeyse ikinci parti durumunda.
KARARSIZLAR DAĞITILINCA PARTİLERİN ORANI
Kararsızlar, protesto oyları ve karşılık yok diyenler partilerin oy oranlarına nazaran dağıtıldığında AK Parti yüzde 41.4, CHP 22.8, UYGUN Parti 11.4, HDP 10.4, MHP 9.4 ediyor. Öbürleri ise 4.6’ya ulaşıyor.
Başkanlık sistemi ile getirilen 50 artı 1 sistemi Türkiye’yi ittifaklar sistemine götürdü. Artık cumhur ittifakı ve millet ittifakı diyoruz. İttifaklar halinde siyaset yapılıyor. Pekala bu oranlara nazaran cumhur ittifakı ile millet ittifakı yüzde kaç ediyor?
CUMHUR İTTİFAKI YÜZDE 50’Yİ AŞIYOR MU?
AK Parti ve MHP’den oluşan cumhur ittifakı 50.8’e ulaşıyor. CHP, GÜZEL Parti, HDP, Saadet, DEVA ve Gelecek partilerini de eklediğinizde muhalefet bloku 49.2’ye ulaşıyor. Bu durumda cumhur ittifakı kıl hissesi da olsa yüzde 50’yi aşıyor. Bu durum 2023’teki Cumhurbaşkanlığı seçiminin birinci çeşitte sonuçlanacağı manasına gelir mi?
24 Haziran 2018 seçimlerine nazaran çok büyük inişler, çıkışlar gözlenmiyor.
BIÇAK SIRTI BİR DURUM
Bu oranlar iktidarı rehavete sevk edecek bir oran değil. Bu sonuçlar tıpkı vakitte birinci seçimde iktidarın tasfiye olacağına kendini inandırmış olan muhalefet açısından da parlak bir sonuç değil. Cumhur ittifakı ile muhalefet bloku ortasında kritik bir istikrar var. Tam manasıyla bıçak sırtı bir durum.
EVVEL İKİ ÇEKİNCE
1- Cumhur ittifakının karşısındaki partileri muhalefet bloku olarak toplamak bu evrede mümkün. Fakat seçim sürecinde üçüncü bir ittifak ortaya çıkarsa, kimi partilerin millet ittifakı içinde yer almak yerine parti olarak seçime girmeyi tercih ederse, bir üçüncü seçenek ise yeni partilerin kurulmasıyla yeni koşullar ortaya çıkarsa, bu hesabı o günün kurallarında tekrar gözden geçirmekte yarar var.
2- Her seçimin kendine has bir ruhu vardır. Seçim sürecine girilmeden bunu görmek mümkün değil. Mahallî seçimler öncesinde İstanbul için yapılan değerlendirmeler ile seçim sonuçları ortasında bir uçurum yaşandı. Seçimin havası birilerini getirmek üzere mi, yoksa götürmek üzere mi olacak? Seçmen istikrarı mı tercih edecek, yenileşmeyi mi seçecek?
KARARSIZLAR SEÇİMİN KADERİNİ ETKİLEYECEK
Seçim sonuçlarında partilerin birbirlerinden aldıkları oylar değil, kararsızlar ve genç seçmen belirleyici olacak. Zira yaşanan küçük dalgalanmalara karşın partilerin seçmen kitleleri büyük ölçüde kemikleşti.
1- Seçimleri yüzde 1’lik farklar belirleyecek. Yüzde 50 artı 1’in arandığı seçimde yüzde 50’nin üstüne kıl hissesi çıkan birinci tipi alırken, yüzde 50’nin altına düşen seçimi kaybedecek. İktidar ile muhalefet blokunun yüzde 50-yüzde 50 olduğu bir nizamda 0.1’i kendi yanına çeken seçimin galibi olacak. O nedenle 22.3’lük kararsız seçmeni kim daha çok kendi yanına çekebilirse seçimi o kazanacak.
GENÇ SEÇMENE DİKKAT
2- Her yıl kabaca 1 milyon 200 bin genç seçmen sisteme dahil oluyor. Seçimler 2023’te yapıldığı takdirde 5.5 milyon genç seçmen birinci kere sandık başına gidecek. Bu sayı seçimlere giren kimi partilerin oylarından daha fazla.
GENÇ SEÇMENE VE KARARSIZLARA YENİ SİYASET
2023’te seçimlerin mukadderatı kararsız ve genç seçmenin elinde diyebiliriz. Zira seçmenlerin yüzde 78’i partilerine sadakatle bağlı seçmenler. Lakin geride kalan yüzde 22.3 için tıpkı şeyi söylemek mümkün değil. İktidar ve muhalefet blokundan hangisi kararsız ve genç seçmeni daha fazla yanına çekerse, seçimi kazanabilir. Lakin burada çok değerli bir nokta var. Kararsız seçmeni partilerin oy oranlarına nazaran dağıtmak istatistiki manada mümkün fakat siyaseten gerçek olmayabilir. Onun için partilerin bu iki kesite yönelik yeni siyasetler oluşturması gerekiyor. Bunun için öncelikle kararsızların ve gençlerin oy verme eğilimlerinin belirlenmesi ve onları kazanmaya yönelik siyasetlerin belirlenmesi gerekiyor.
PARTİLER NE YAPMALI?
2023 seçimlerinin yazgısında kararsızlar ve genç seçmenin tesirli olacağı aşikâr. Onun için partilerin kararsız seçmenlerin neden kararsız olduğunu belirleyip, onları ikna edecek telaffuz ve siyasetler belirlemesi gerekiyor. Hangi lisanı kullanır, hangi siyasetleri belirlersek kararsız seçmeni ikna edip yanımıza çekebiliriz sorusunun yanıtı araştırılmalı.
1- İlk defa oy kullanacak olan 5.5 milyon seçmeni nasıl kazanırız sorusunun karşılığı aranmalı, genç seçmene yönelik siyasetler oluşturulmalı.
Seçimlere 3 yıl üzere uzun bir mühlet varken, Metropoll’ün araştırmasından yola çıkarak kararsızlar ve genç seçmen konusuna dikkat çekmek istedim.
Haber7