Kısa çalışma ödeneği ile birlikte çalışanın maaşının bir kısmı devlet tarafından ödeniyordu. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılan açıklamada takviyenin 31 Mart’ta sona ereceği belirtildi. En son datalara nazaran şubat ayında 1.3 milyon çalışan kısa çalışma ödeneğinden yararlandı. Pekala kısa çalışma ödeneğinden sonra çalışana yahut patrona yeni dayanak verilecek mi?
Kısa çalışmanın sona ermesiyle patron 1 Nisan’dan itibaren emekçilerini ya olağan çalışmaya geçirecek, ya da fiyatsız müsaadeye çıkartacak.
Çalışanlarını kısa çalışmadan olağan çalışmaya geçiren patrona, geçen yıl Ağustos ayında yürürlüğe giren kanun uyarınca emekçi başına ayda 1341 TL’ye kadar olağanlaşma takviyesi sağlanacak. Takviye mühletince, taban fiyatlı bir emekçi için ödenmesi gereken tüm primler işsizlik fonundan karşılanıyor. Dayanağın mühleti 6 ay ile sonlu. Daha da değerlisi olağanlaşma takviyesi hiçbir halde işten çıkarma yasağı müddetini aşamıyor. Münasebetiyle, olağanlaşma dayanağı, yasa değişikliği yapılmadığı takdirde 30 Haziran 2021 tarihinde sona erecek.
Bir öbür kıymetli konu da şu: Olağanlaşma takviyesi kısa çalışma yapılan müddetle hudutlu olarak verilecek. Örneğin, ayda 30 gün değil de 20 gün kısa çalışma yapıp, 10 gün olağan çalışan emekçi için aylık olağanlaşma takviyesi 1341 TL değil de 894 TL olacak.
Kısa çalışma sonrası olağan çalıştırılamayıp fiyatsız müsaadeye çıkartılan emekçiler, işten çıkarma yasağı müddetince nakdi fiyat takviyesi alacaklar. Fiyatı ne olursa olsun herkese yalnızca 1431 TL brüt, 1420 TL net nakdi fiyat takviyesi ödeniyor.
Kısa çalışma ödeneği, ödenek almaya başlamadan evvelki 12 aylık ortalama fiyatın yüzde 60’ı üzerinden veriliyor ve minimum fiyatın yüzde 150’sini aşamıyor. Kısa çalışmada 5 bin 366 TL’ye kadar ödenek alınabilirken, fiyatsız izinde herkes 1.420 TL net para alabiliyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı’nın akabinde iktisat alanındaki gelişmeler ile kısa çalışma ödeneğine de değindi. Erdoğan yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
“Bu periyotta 3,7 milyon çalışanımıza 30 milyar lirayı bulan fiyatta kısa çalışma ödemesi yaptık. Salgının seyrine nazaran peyderpey uzattığımız bu uygulamayı mart sonunda bitiriyoruz. Fiyatsız müsaadeye çıkarılan 2,5 milyon çalışanımıza 10 milyar liraya yakın nakit ödedik. İşsizlik ödeneğinde 1 milyon şahsa 5,5 milyar lira ödeme gerçekleştirdik. 3,6 milyar liradan fazla prim mahsuplaşma imkanı sağladık. 2 aylık telafi çalışma mühletini 4 aya çıkardık. Verdiğimiz teşvik ve dayanakların meblağı 80 milyarı buldu.”
Bu duruma nazaran son olarak yayınlanan düzenlemeye nazaran Kısa Çalışma Ödeneği 31 Mart tarihinde sona erecek.
İşten çıkarma yasağının bitmesi toplu işten çıkarmalara yol açabilir mi; bunun önünde bir mani olacak mı?
İşten çıkarma yasağının sona ermesiyle birlikte İş Kanunu’na tabi çalışanlar açısından olağan fesih sistemi tekrar devreye girmiş olacak.
Olağan fesih sistemimizde iş teminatına sahip çalışanların iş kontratları lakin geçerli nedenle feshedilebilir. İş Kanunu bir çalışanın iş garantisine sahip olmasını, kıdem, çalışan sayısı ve çalışanın bulunduğu pozisyon üzere kurallara bağlıyor.
Emekçinin iş garantisine sahip olabilmesinin birinci kuralı patronun birebir işkolundaki işyerlerinde çalışan toplam emekçi sayısının otuzdan fazla olmasıdır. İkinci kural ise emekçinin kıdeminin altı aydan uzun olmasıdır.
Başka bir koşul ise personelin makul pozisyondaki patron vekili olmamasıdır. Makul pozisyondaki patron vekili ile kastedilen işletmenin bütününü sevk ve yönetim eden yöneticilerle işyerinin bütününü sevk ve yönetim eden ve ayrıyeten işyerine personel alıp işten çıkarma yetkisi bulunan yöneticilerdir. Bu kaidelere sahip bir çalışanın iş mukavelesi fakat geçerli nedenler varsa feshedilebilir.
Haber7
