Bayanın Yaşının İleri Olması
Gebe kalmayı zorlaştıran en değerli etkenlerden biri bayanın yaşıdır. Bayanların yaşı ile yumurta sayısı ve kalitesi direkt irtibatlıdır ve yumurta rezervleri bayanın yaşının ilerlemesiyle birlikte yavaş yavaş azalırken, 35-40 yaşından sonra ise rezervlerin azalmasına ek olarak yumurta kalitesi de düşmeye başlar. 35 yaşın altındaki bayanların her ay gebelik elde etme mümkünlüğü %25 civarındayken, bu oran yaşla birlikte düşerek, 40 yaşından sonra %5’lere kadar iner. Bu nedenle 35 yaş altı bayanlarda bir yıllık deneme sonucu gebelik kelam konusu değilse, 35-40 yaş ortasındaki bayanlarda 6 aylık deneme sonrasında gebelik meydana gelmiyorsa, 40 yaş üstü bayanlarda ise hiç vakit kaybetmeden bir bayan doğum uzmanına başvurulması gerekir.
Çok Kilolu ya da Çok Zayıf Olmak
Bayanlarda fazla kilo yahut obezite, yumurtalık işlevlerine ve yumurtlamaya ziyan verir ve doğurganlığın azalmasına yol açarak hamile kalmanın önünde bir mani oluşturur. Hamilelik meydana gelse bile, mevcut olan fazla kilo hamilelik sırasında tehlikelerin artmasına neden olabileceğinden fazla kiloların verilmesi hem doğurganlığın artması hem de sağlıklı bir hamilelik yaşanması açısından büyük değer teşkil etmektedir. Tıpkı formda çok zayıf olmak da üreme sıhhatini etkileyen ve hamile kalmayı zorlaştıranfaktörlerdendir.
Hormon Bozukluğu
Gebelik elde edilebilmesi için gereken en değerli kriter, yumurtlama ve döllenme üzere sistematik süreçlerin hakikat bir formda çalışmasıdır. Kimi durumlar bayanlarda yumurta gelişimini ve çatlamasını sağlayan hormon düzeylerinin bozulmasına yol açmaktadır. Polikistik over sendromu (PCOS) üzere temelinde hormonal bozukluk olan kimi hastalıklarda tertipli yumurta gelişiminin olmaması hamile kalmayı etkileyen faktörlerdendir. Bayanların yaklaşık %10-15’inde görülen ve yumurtlamayı engelleyen nedenlerden biri olan polikistik over sendromu, adet periyodlarının düzensizliğine ve erkeklik hormonun artmasına neden olmaktadır. Adet döngüsünün tertipli olmaması, yumurtlama işlevlerinde bir sorun olduğunun göstergesidir ve gebelik oluşmasının önünde bir manidir. Bilhassa beslenme, çok gerilim, birtakım hastalıklar ve ilaçlar üzere hormonal tertibi etkileyen birçok faktör yumurtlama işlevlerini olumsuz tarafta etkilemektedir.
Rahim ve Tüplerdeki Kimi Hastalıklar
Gebe kalmayı zorlaştıran etkenlerden biri de tıkalı tüplerdir. Fallop tüpleri sperm ile yumurta hücrelerinin bir ortaya gelmesini sağlayan işlevsel bir köprü misyonundadır. Cinsel bağdan sonra spermler, rahim kanalı ve rahim ağzı ile rahime ulaşarak oradan tüplere, akabinde döllenecek yumurtaya ulaşır. Tüplerde bir tıkanıklık olması durumunda üreme hücreleri bir ortaya gelemeyeceğinden gebelik oluşması da mümkün olmaz. Apandisit, bağırsak hastalığı yahut öteki sebeplerle geçirilen karın ameliyatları, geçirilmiş iltihabi hastalıklar ve klamidya üzere cinsel yolla bulaşan hastalıklar tüp kanallarındaki tıkanıklıkların nedenleri ortasındadır.Rahim kaslarının olağandışı halde büyümesi ile oluşan, yumurtalıkların yer değiştirmesine ve tüplerin tıkanmasına neden olabilen miyomlar da hamile kalmaya pürüz olduğu üzere döllenmiş yumurtanın rahimde tutunmasını engelleyerek de gebelik oluşumunu sonlandırabilir. Rahim içinde gelişen büyük polipler de gebeliğin yerleşmesini engelleyebilirler. Buna ek olarak rahmin gelişimsel bozuklukları, çift rahim, rahimde perde olması üzere meseleler da gebeliğe mahzur oluşturan durumlardandır.
Endometriozis (Çikolata Kisti)
Rahim içini döşeyen endometrium katmanının rahmin dışındaki öbür bir bölgede büyümesi sonucu gelişen ve ekseriyetle ağrılı seyreden bir hastalık olan endometriozis hastalığı (çikolata kisti), gebeliğe pürüz olan bir başka sorundur. Bayanların %5’inde görülen, hamile kalamayan şahısların ise yaklaşık %30’unda görülen bu sorun bilhassa üreme çağındaki birçok bayanı etkileyen yaygın bir hastalıktır. Beş santimden büyük olan kistlere, cerrahi müdahale önerilse de her olgu kendi içinde değerlendirilmelidir.
Alkol ve Sigara Kullanımı
Alkol ve sigaranın çok kullanımı hem bayanda hem de erkekte birçok düşünceye neden olarak bayanın gebelik elde etmesinde büyük bir pürüz oluşturmaktadır. Sigara kullanımının bayanlarda yumurta kalitesini bozmasının yanında erken menopoz oluşumuna da neden olabilmektedir. Öte yandan gebelik sırasında çok ölçüde sigara ve alkol kullanımı da erken doğuma ve bebekte anomali risklerine yol açmaktadır.
Erkek Faktörü
Erkekten kaynaklanan birtakım meseleler da gebe kalmayı engelleyen nedenlerdendir. Bunların başında sperm sayısının ve kalitesinin azalması gelmektedir. Öbür nedenler ise sertleşme sorunları, erkeklerde görülen hastalıklar, varikosel denilen testis damarlarının genişlemesine bağlı olarak sperm hücresi üretimi ve kalitesinin bozulması erkeklerdeki kısırlığın kıymetli sebeplerindendir.
Metabolik Hastalıklar
Hamile kalmayı zorlaştıran nedenlerin başında hem erkeklerde hemde bayanlarda görülen metobolik hastalıklar gelmektedir. Bu hastalıklardan en kıymetlileri;
-Diyabet,Bağışıklık sistemini etkileyen problemler,Karaciğer ve böbrek hastalıkları,Genetik geçişli hastalıklar,Kadınlarda pıhtılaşama bozuklukları,Tiroit hastalıkları üzere meseleler, hamile kalmayı zorlaştırmakta, şayet gebelik gerçekleşmişse de düşük ve erken doğum riskini artırmaktadır. Bunun üzere metabolik, kronik ve endokrin hastalıklara sahip olan bireyler, gebelik planlaması yapmadan evvel gerekli tedavilerle bu problemleri çözme yoluna gitmelidirler.
Kaynak: Bültenler
Haberler.com
