İsmini Karadeniz’den alan bölge, Sakarya Ovası hudutlarından başlayarak Gürcistan sonlarına kadar uzanır. Batı Karadeniz, Orta Karadeniz ve Doğu Karadeniz Bölgesi olarak üç bölgeden oluşur. Türkiye’nin en çok yağış alan bölgesi özelliği ile bilinir. Kıyıda yıl uzunluğu yağışlı ve ılıman Karadeniz iklimi görülür. Bu iklimin oluşmasının sebebi; Karadeniz’den gelen nemli hava kütlelerinin kıyıya paralel uzanan Kuzey Anadolu dağ yamaçlarına bol yağış bırakmasıdır.
-
Amasya : Amasya, Göynücek, Gümüşhacıköy, Hamamözü, Merzifon, Suluova, Taşova
-
Artvin : Ardanuç, Arhavi, Artvin, Borçka, Hopa, Murgul(Göktaş), Şavşat, Yusufeli
-
Bartın : Amasra, Bartın, Kurucaşile, Ulus
-
Bayburt : Aydıntepe, Bayburt, Demirözü
-
Bolu : Bolu, Dörtdivan, Gerede, Göynük, Kıbrıscık, Mengen, Mudurnu, Seben, Yeniçağa
-
Çorum : Alaca, Bayat, Boğazkale, Çorum, Dodurga, İskilip, Kargı, Laçin, Mecitözü, Oğuzlar(Karaören), Ortaköy, Osmancık, Sungurlu, Uğurludağ
-
Düzce : Akçakoca, Çilimli, Cumayeri, Düzce, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı, Yığılca
-
Giresun : Alucra, Bulancak, Çamoluk, Çanakçı, Dereli, Doğankent, Espiye, Eynesil, Giresun, Görele, Güce, Keşap, Piraziz, Şebinkarahisar, Tirebolu, Yağlıdere
-
Gümüşhane : Gümüşhane, Kelkit, Köse, Kürtün, Şiran, Torul
-
Karabük : Eflani, Eskipazar, Karabük, Ovacık, Safranbolu, Yenice
-
Kastamonu : Abana, Ağlı, Araç, Azdavay, Bozkurt, Çatalzeytin, Cide, Daday, Devrekani, Doğanyurt, Hanönü(Gökçeağaç), İhsangazi, İnebolu, Kastamonu, Küre, Pınarbaşı, Şenpazar, Seydiler, Taşköprü, Tosya
-
Ordu : Akkuş, Aybastı, Çamaş, Çatalpınar, Çaybaşı, Fatsa, Gölköy, Gülyalı, Gürgentepe, İkizce, Kabataş, Karadüz(Kabadüz), Korgan, Kumru, Mesudiye, Ordu, Perşembe, Ulubey, Ünye
-
Rize : Ardeşen, Çamlıhemşin, Çayeli, Derepazarı, Fındıklı, Güneysu, Hemşin, İkizdere, İyidere, Kalkandere, Pazar, Rize
-
Samsun : 19Mayıs(Ballıca), Alaçam, Asarcık, Atakum, Ayvacık, Bafra, Canik, Çarşamba, Havza, İlkadım, Kavak, Ladik, Salıpazarı, Tekkeköy, Terme, Vezirköprü, Yakakent
-
Sinop : Ayancık, Boyabat, Dikmen, Durağan, Erfelek, Gerze, Saraydüzü, Sinop, Türkeli
-
Tokat : Almus, Artova, Başçiftlik, Erbaa, Niksar, Pazar, Reşadiye, Sulusaray, Tokat, Turhal, Yeşilyurt, Zile
-
Trabzon : Akçaabat, Araklı, Arsin, Beşikdüzü, Çarşıbaşı, Çaykara, Dernekpazarı, Düzköy, Hayrat, Köprübaşı, Maçka, Of, Şalpazarı, Sürmene, Tonya, Trabzon, Vakfıkebir, Yomra
-
Zonguldak : Alaplı, Çaycuma, Devrek, Gökçebey, Karadenizereğli.
KARADENİZ BÖLGESİ COĞRAFİK POZİSYONU
Bölge, Türkiye’nin kuzeyindedir. İsmini kuzeyindeki Karadeniz’den alır. Bölge, doğuda Gürcistan sonundan başlayarak, batıda Sakarya Ovası ile Bilecik’in doğusunda kadar uzanır.
Türkiye yüzölçümünün % 18’ine sahip olan bölge, bu oranla yüzölçüm bakımından üçüncüdür. Doğu – batı istikametinde en uzun olan bölgemizdir. Bölge, batıdan doğuya hakikat yaklaşık 1400 km lik uzunluğa, kuzey – güney istikametinde ise 100 – 200 km ortasında değişen genişliğe sahiptir.
KARADENİZ BÖLGESİ İKLİM – BİTKİ ÖRTÜSÜ
Kıyıda yıl uzunluğu yağışlı ve ılıman Karadeniz iklimi görülür. Bu iklimin oluşmasının sebebi; Karadeniz’den gelen nemli hava kütlelerinin kıyıya paralel uzanan Kuzey Anadolu dağ yamaçlarına bol yağış bırakmasıdır. Türkiye’nin en yağışlı bölgesi olan Karadeniz’de yağışlar bir mevsimde ağırlaşmamış, yıl geneline yayılmıştır. Karadeniz Bölgesi’nde yaz kuraklığı ve orman yangınları yaşanmaz. Nemlilik ve bulutlanmanın fazla olması nedeniyle yıllık ve günlük sıcaklık farkları en az bu bölgededir. Dağlar kıyıya paralel uzandığından, dağların gerisinde kalan iç kesitleri deniz tesiri altına alamamış ve iklim karasallaşmıştır ve kuraklaşmıştır. Bununla birlikte Orta Karadeniz kısmında yükseltinin az olması, Kızılırmak ve Yeşilırmak Vadileri’nin varlığı, bu kısımda denizel tesirin vadi tabanlarından iç bölümleri sokulmasına sebep olur.
Bölgenin doğal bitki örtüsü, kıyılarda nemlilik ve yağışın fazla olması sebebi ile geniş yapraklı gür ormanlardan oluşur. Türkiye ormanlarının %25’ini barındırır ve sahip olduğu ormanlar bakımından Türkiye’nin en çok orman olan bölgesidir.
DOĞU KARADENİZ KISMI
Gürcistan hududundan başlayarak Ordu’nun doğusundaki Melet çayına kadar uzanır. Karadeniz’in en dağlık ve yükseltisinin en fazla olduğu kısmıdır.
En fazla yağış alan, kıyı ile iç kesim ortasında farklılığın en fazla olduğu kısımdır. Heyelan hadisesinin en fazla olduğu kısımdır. Tarımda makinalaşmanın en az geliştiği kısımdır.
Kırsal nüfusun ve dağınık yerleşme halinin en fazla olduğu kısımdır. Kısmın en gelişmiş kentleri Rize ve Trabzon’dur. Doğu Karadeniz’in Türkiye iktisadına en değerli katkıları tarım alanındadır.
ORTA KARADENİZ KISMI
Melet çayından Sinop’un doğusuna kadar uzanır. Doğu Karadeniz Kısmı’na nazaran güneye daha fazla sokularak Tokat ve Çorum vilayetlerinin büyük kısımları ile Amasya ilinin tamamını içine alır.
Yer formları Doğu ve Batı Karadeniz’e oranla daha sadedir. Dağların yükseltisi azalmış ve dağlar içeriye çekilmiş durumdadır. Bunun sonucunda tarım alanları ve ulaşım çok gelişmiştir. En gelişmiş kenti Samsun’dur.
Bölgenin en az yağış alan, kıyı ile iç kesim ortasında farklılığın en az olduğu kısımdır. Türkiye iktisadına katkısı daha çok tarım alanındadır.
BATI KARADENİZ KISMI
Kızılırmak deltasının batı kenarından başlayıp Adapazarı ve Bilecik’in doğusuna kadar uzanır. Kısım genel olarak dağlıktır.
En gelişmiş kenti Zonguldak’tır. Orman eserleri ve ormancılık değerli gelir kaynağıdır. Bolu ve Düzce etrafında çok sayıda kereste fabrikası bulunmaktadır. Zonguldak etrafı maden çıkarımı, Ereğli -Karabük etrafı maden işletmeleri ile Türkiye iktisadına değerli katkıda bulunur. Batı Karadeniz’in en kıymetli katkısı ise maden çıkarma ve sürece alanındadır.
KARADENİZ BÖLGESİ HARİTASI
Karadeniz Bölgesinde bulunan göller genel olarak küçük çaplı olan göllerdir. Ekseriyetle turizm için kullanılan göllerdir. Karadeniz Bölgesinin ırmakları üzerine kurulmuş olan barajların oluşturduğu yapay göller de bulunmaktadır.
-
Çağa Gölü / Bolu vilayet hududu içindedir.
-
Melen Gölü (Efteni) / Düzce vilayet hududu içindedir.
-
Abant Gölü / Bolu vilayet hududu içindedir.
-
Karagöl Gölü ( Şavşat) / Artvin vilayet sonu içindedir.
-
Sera Gölü / Trabzon vilayet sonu içindedir.
-
Yedigöller / Bolu vilayet sonu içindedir.
-
Zinav Gölü / Tokat vilayet sonu içindedir.
-
Uzungöl Gölü / Trabzon vilayet hududu içindedir.
-
Akgöl Gölü / Sinop vilayet hudut içindedir.
Bunların dışında Ordu’nun Ulubey ilçesi Ohtamış köyünde bulunan Ohtamış Şelalesi 30 m yüksekliğiyle Karadeniz’in ikinci büyük şelalesidir.
-
Kızılırmak – Esas kolları; Delice Irmağı – Devrez – Gökırmak
-
Yeşilırmak – En büyük kolu; Kelkit Çayı
-
Sakarya – Esas Kolları; Porsuk Çayı – Ankara Çayı
-
Çoruh – Çok sayıda kolu vardır.
-
Filyos Çayı
-
Bartın Çayı
-
Harşit Çayı
Karadeniz Bölgesi’nde verimli yerler bulunmaktadır. Alüvyal ovalar Çarşamba ve Bafra ovalarıdır. Bu ovalar akarsuların taşıdığı topraklar sayesinde oluşmuştur. Akarsu etrafındaki toprakları besleyen doğal su kaynaklarıdır. Bu bakımdan hayli kıymetlidir.
KARADENİZ BÖLGESİ YÜZÖLÇÜMÜ
Gerçek alanı olan 122.121 km² ile Türkiye topraklarının %18’ini kaplar. Bölge doğu ve batı doğrultusunda 1400 km, kuzey ve güney doğrultusunda 100–200 km ile bir şeride misal.
TARIM
Her mevsim yağış görülmesi, yaz kuraklığı isteyen (buğday, arpa, yulaf, çavdar, mercimek, pamuk) eserlerin yetişmesini önlemiştir. Kıyı kesimde tahılın yerini mısır almıştır.
Kış mevsiminde Doğu Karadeniz’de kış ılıklığı fındık, çay, turunçgil, zeytin üzere eserlerin yetişmesini kolaylaştırmıştır. İç bölgelerde yağış azlığı orman örtüsünün azlığına, tahıl ve şekerpancarı üzere eserlerin öne çıkmasına yol açar. Bölgede çalışan nüfusun %70’i geçimini tarımdan sağlamaktadır. En verimli tarım yerleri kuzeye bakan yamaçlarda görülür.
Bölgede yetişen en önemli tarım eserleri şunlardır: Fındık : Trabzon, Giresun ve Ordu en önemli üretim alanlarıdır. Türkiye toplam üretiminin % 85’i bölgeden karşılanır. Çay : Giresun’dan Gürcistan’a kadar olan kıyı şeridinde yetiştirilir. Rize etrafında ağırlaşır. Türkiye toplam çay üretiminin %100’ü bu bölgeden karşılanır. Doğal ekim alanı en dar olan eserlerimizdendir. Tütün : Daha çok Orta Karadeniz Bölümü’nde (Samsun, Amasya ve Tokat çevresi) yetiştirilir. Ayrıyeten Batı Karadeniz’de Düzce dolaylarında da üretimi yapılır. Türkiye toplam tütün üretiminin %13’ü bölgeden karşılanır. Mısır : Bütün kıyı boyunca yetiştirilir.
Elma :Bölgede Amasya başta olmak üzere Kastamonu ve Tokat etrafında yetiştirilir. Şekerpancarı: Amasya, Tokat, Kastamonu etrafında tarımı yapılmaktadır. Keten-kenevir: Kastamonu başta olmak üzere Sinop, Zonguldak etrafında tarımı gelişmiştir. Soya Fasulyesi: Ordu- Giresun etrafında tarımı yapılmaktadır. Zeytin: Soğuktan korunmuş Çoruh vadi oluğunda ( Artvin -Yusufeli) tarımı yapılır. Turunçgiller: Kış ılıklığı sebebiyle Rize etrafında tarımı yapılır. Kivi: Son yıllarda Rize ve Trabzon etrafında tarımı yapılmaya başlamıştır.
-
Boztepe – Trabzon
-
Limni Gölü – Gümüşhane
-
Karagöl – Artvin
-
Zil Kalesi – Rize
-
Pokut Yaylası – Rize
-
Gölcük Gölü – Bolu
-
Safranbolu Kristal Teras – Karabük
-
Arpadüzü Mesire Alanı – Rize
-
Kıble Dağı Camii – Rize
-
Valla Kanyonu Seyir Zirvesi
-
Amasra Boztepe – Bartın
-
Uzungöl – Trabzon
-
Sümela Manastırı – Trabzon
-
Sera Gölü – Trabzon
-
Çal Mağarası – Trabzon
-
Ayder Yaylası – Rize
-
Fırtına Deresi – Rize
-
Kız Kalesi – Rize
-
Rize Kalesi
-
Karaca Mağarası – Gümüşhane
-
Anzer Yaylası – Rize
-
Çifteköprü – Artvin
Giresun Adası
Kıyıdan bir mil açıkta bulunan ada, Karadeniz’in tek adasıdır. 40.000 metrekare olup, hala duvar kalıntıları bulunmaktadır. Halkın gezinti yerlerinden olup, yaz aylarında mavi tipler düzenlenmektedir.
Giresun Kalesi
Kenti ikiye bölen yarım adanın üstüne kurulmuş olup, 500 metrelik bir yol ile ulaşılabilmaktedir. Kalenin M.Ö.2. yüzyılda Pontus Hükümdarı 1.Farnakes tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Kalenin çeşitli yerlerinde, oyulmuş taş mağralar ve tapınak örnekleri bulunmaktadır. Gazi (Topal) Osman Ağanın mezarı da kalede bulunmaktadır.
Kiliseler
Kentte iki kilise bulunmaktadır. Her ikisi de 18.yy’dan kalmadır. Sokakbaşı Gogora Mevkiinde bulunan müze olarak kullanılmakta olup, Çınarlar mahallesinde bulunan ise çocuk kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.
Seyyid Vakkas Türbesi
Kapu Mahallesi’nde bulunan 19.yy’dan kalma bir türbedir. Fatih Sultan Mehmet vaktinde ve Giresun’un alınması sırasında şehit düşen Uç Beyefendisi Seyyid Vakkas’a aittir.
Meryemana
Askerlik Şubesi ardında eski Lonca yolu üstünde bulunmaktadır. Hıristiyanlığın birinci yayıldığı yıllardan kalma bir kaya tapınağıdır. Panaia ve Surp Sarkis isimleriyle da bilinen ve üç katlı olduğu söylenen tapınak, geçmişte şifahane olarak kullanılmıştır.
Hacı Hüseyin Cami
1594 yılında Çobanoğlu Hacı Hüseyin tarafından yatırılmıştır. 1861’de Dizdarzade Murat Beyefendi kızı Ayşe Emetullah hayratı olarak yenilenmiştir.
Hacı Miktad Mescidi
1661 tarihli yazıtında yapının Hacı Miktad Ağa’nın vakfı; 1841 tarihli yazıtında Hacı Çalık Kapudan’ın hayratı olduğu anlaşılmaktadır. 1889 tarihli yazıt ise yapıyı Hacı İsmail Efendi’nin tekrar inşa ettirdiğini belirtmektedir.
Kale Mescidi
Hükümet Konağı yakınında bulunmakta olup, iki adet yazıtı vardır. 1830 tarihli yazıtında Dizdarzade Emetullah Hanım’ın yaptırdığı yazılmaktadır. 1911-1912 tarihli yazıtında ise, Sarı Mahmutzade El-Hac Mustafa Efendi tarafından yine inşa edildiği belirtilmektedir.
Çekek Mescidi
Giriş kapısı üzerinde bulunan kitabeye nazaran, 1884 tarihinde Sarı Alemderzade yaptırmıştır.
Soğuksu Mescidi
Giriş kapısı üzerindeki kitabeden anlaşıldığına nazaran, Müslüm isminde bir kişi tarafından yaptırılmıştır. 1986 yılında ise; Giresun Kaymakamı Mahmut Rüştü tarafından genişletilerek yenilenmiştir.
Pir Keramettin Mescidi
Pir Karemettin isminde bir kişi tarafından yaptırılmıştır.
Kufa Kuyusu
Bizans periyodundan kaldığı sanılmakta olup, kalenin eteğinde ve yeni açılan yolun kenerındadır. Kuyu, 2 m uzunluğunda ve 80 cm genişliğinde ağıza ve 7-8 metrede derinliğe sahiptir.
Ticaret Lisesi Binası Ve Kapısı
1904-1906 yıllarında yapılmış, Dor-Korint-İyon usulü bir yapıdır.
Millet Bahçesi Kapısı
Hükümet Konağı önüne rastlayan ve Millet Bahçesi olarak anılan parkın kemer kapısı olup, Kitabelerden anlaşıldığına nazaran, Kaymakam Ziya ve Belediye Raisi Kaptan Yorgi Paşa tarafından yaptırılmıştır.
Haber7
