Jeff Bezos tarafından kurulan ve merkezi Washington’da bulunan havacılık ve uzay araştırma şirketi Blue Origin, uzay turizmi için tasarladığı New Shepard roketinin uçuşları için bilet satmaya başlayacağını açıkladı. Biletlerle ve şartlarla ilgili şimdi bilgi vermeyen şirket, 5 Mayıs’ta internet sitesi üzerinden tüm ayrıntıların paylaşılacağını duyurdu.
Şirketin Twitter hesabından bir görüntü paylaşarak yaptığı açıklamanın akabinde, toplumsal medyada Elon Musk’ın havacılık ve uzay araştırma şirketi SpaceX de gündem oldu. İki şirket ortasındaki uzay turizmi çalışmaları hem güvenilirlik hem ekonomik hem de hukukî açıdan kıyaslanmaya başlandı.
İKİ ŞİRKET ORTASINDAKİ REKABET UZAY TURİZMİNİ GELİŞTİRİYOR
Bahisle ilgili değerlendirmelerde bulunan Hava ve Uzay Hukuku Uzmanı İlyas Gölcüklü, “Her ne kadar Blue Origin şirketi, ayrıntıları şimdi tam açıklamamış olsa da uzay turizmi rekabeti, beklediğimiz ve oluşacağını öngördüğümüz bir alandı. Şirketler ortası rekabetin bir üst boyuta taşındığı ve daha da çok taşınacağı bir vakit diliminde yaşıyoruz. Uzay turizmi noktasında, uzaya çıkış biletlerinin açıklanması, birtakım sonuçları doğuruyor” dedi.
Space X ve Blue Origin şirketlerinin projeleri ve çalışmalarına dair bilgi veren Gölcüklü, “Space X şirketi, çok gezegenli ömür anlayışına dönük projeler gerçekleştiriyor. Robot teknolojilerini de bunun üzerine geliştiriyor. Space X, çok daha fazla projeyi olabildiğince kısa bir müddette hayata geçirmeye çalışıyor. Bu çabayla, ortaya çıkan kusurlardan ders alarak ilerlemeye çalışıyor. Blue Origin ise, daha yavaş adımlarla ilerleyen bir şirket ve kusur oranı çok daha az. İşte bu iki şirket ortasındaki rekabet, uzay turizminin gelişmesi noktasında çok önemli” diye konuştu.
SPACEX DAHA UCUZ OLABİLİR
Bilet fiyatlarının merak edildiğini, lakin şirketin şimdi bir bilgi vermediğini kaydeden Gölcüklü, kelamlarına şöyle devam etti:
“Yabancı basında yer alan haberlere baktığımızda, Blue Origin’in New Shepard roketi ile uzaya gitmek için 250-300 bin dolar üzere bir fiyatın ödeneceğinin argüman edildiğini görüyoruz. SpaceX ise bunun çok daha altında bir fiyatla isteyenleri uzaya gönderebileceğini söylüyor. Bunlar vakitle netleşecek ayrıntılar. Ancak her ne olursa olsun, günümüzdeki gelişmelere baktığımızda ticari şirketler artık uzay yarışında yer aldılar diyebiliriz. Devletlerin uzay ajansları tek başına yer almıyor. Zira uzay turizmi dediğimiz kısım, karmaşık ve çok gelişmiş uzay araçları gerektiren bir alan. Tıpkı vakitte devletler ortasında iş birliği de gerektiriyor. Hasebiyle şirketler hem kendilerini finanse ederek hem de devletin uzay ajanslarıyla iş birliği yaparak bu alanda gelişmeye çaba ediyor.”
TÜRKİYE’NİN DE TİCARİ UZAY KANUNU OLABİLİR
Uzay turizminde yaşanan gelişmelerin rekabeti kızıştırdığını lisana getiren Gölcüklü, uzay çalışmaları konusunda öncü ülkelerin ‘ticari uzay kanunu’ düzenlediğini söyledi.
Gölcüklü, “O araçların pencereleri, uçaktaki pencereler kadar küçük değil. Orada gaye, yolcuların yüksek bir yerden dünyayı ve uzayı görebilmesi. Münasebetiyle devasa büyüklükte camekanlar düşünülüyor. Seyahatin az sayıda kişi ile gerçekleştirilmesi hedefleniyor. Bunların tamamı hem rekabeti kızıştırmak hem de özel hukukta hiç alışık olmadığımız farklı sorunları yaratma noktasında kayda paha gelişmeler. Bunun sonucu olarak artık ABD üzere ülkeler, eski kanun düzenlemelerini yetersiz buluyor. Zira ticari şirketlerin bu işe bu kadar girebileceğini düşünmeden yapılmış kimi Birleşmiş Milletler antlaşmaları ve düzenlemeleri var. Bunlar artık kâfi olmuyor. Bu nedenle ABD üzere bu işin öncü devletleri, ticari uzay kanunu düzenliyorlar. Bizim de bu noktada bu türlü bir ticari uzay kanunumuz olabilir. Zira dünyanın gidişatı bu istikamette. Ben bahse, yalnızca Space X ve Blue Origin rekabeti olarak bakmıyorum. İleride çok farklı şirketlerin de bu alanda yer alacağını söyleyebiliriz” diyerek kelamlarına son verdi.
Haber7