Afrika’da faaliyet gösteren en büyük petrol ve doğal gaz şirketlerinden Fransa’nın kıtadaki koç başı şirketi Total, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının global iktisat ve güç pazarı üzerindeki olumsuz tesirleri nedeniyle bölgedeki birçok faaliyetini askıya almaya başladı. Salgının yanı sıra piyasalardaki büyük çaplı dalgalanmalar ve Afrika’nın muhakkak bölgelerinde devam eden çatışmalar ve Fransa zıtlığındaki yükseliş de şirket faaliyetlerini olumsuz etkiledi. Afrika’nın yeraltı kaynaklarını adeta sömüren bir “enerji güvenliği” siyaseti güden Fransız Total Uganda’da “Tilenga” petrol arama, çıkarma ve iletme projesini kelam konusu koşullar sebebiyle 2022’ye ertelerken, Angola’nın en büyük açık deniz üretim alanlarındaki projelerini de bir müddetliğine rafa kaldırdığını duyurdu. Fransa’nın kıtada gerilemesinde en kıymetli sebep ise siyasi nüfuzunun süratle erimesinden kaynaklandığı değerlendirilmekte.
VARLIKLARINI SATTI
Şirket, nisanda Brunei, Sierra Leone ve Liberya’daki toplam bedeli 400 milyon doları bulan varlıklarını da sattığını açıkladı. Nijerya’da hidrokarbon çalışmaları yürüttüğü Preowei alanındaki projesini askıya alan Total, ülkedeki Egina alanında sismik faaliyetlerini muhakkak bir mühlete kadar durdurduğunu bildirdi.
NİJER’SİZ KARANLIKTA KALIR
Avrupa Perspektifleri ve Güvenlik Enstitüsü Lideri Emmanuel Dupuy, Fransa’nın 20 yıldır benimsediği güç siyaseti ve güç bağımsızlığı için Afrika’nın hayati kıymete sahip olduğunu belirterek, “Fransa’da ampüllerin 3’te 1’i Nijer’deki uranyum kaynakları sayesinde yanıyor” dedi. Nijer’de son devirde Çin ve Türkiye üzere tesirli oyunların devreye girmesi Paris’in bu ülke üzerindeki tesirini de azaltacak tesire sahip. Son devirde Nije’de Fransa zıddı hissiyatın arttığı da gözlenmekte.
URANYUMDA BAĞIMLI
Fransa’da toplam gücü 63 gigawat olan 18 nükleer santralin faaliyeti için 58 nükleer reaktörün etkin durumda olduğunu vurgulayan Dupuy, “Fransa, Avustralya ve Kanada’dan sonra dünyanın üçüncü büyük uranyum üreticisi Nijer’den yıllık olarak 115 bin ton uranyum çıkarıyor. Ayrıyeten Mali madencilik şirketi ile ülkedeki altın, gümüş ve uranyum madenlerini işletiyor” değerlendirmesinde bulundu.
LİBYA’DA GAYESI PETROL KAYNAKLARI
Dupuy, yaklaşık 3 milyon varil kapasitesi olan ve günlük 300 bin varil üretim yapılan Libya’daki Şerare petrol alanının da birebir biçimde Fransa’nın jeo-ekonomik çıkarları için değerli bir bölge olduğunu, Total’in ortağı olduğu bu sahanın Paris’in Libya siyasetini büyük ölçüde etkilediğini anlattı. Libya’da Hafter terör örgütünün Libya ordusu karşısında mağlubiyete uğramasından sonra Fransa’nın saldırgan halinde petrol kaynakalrına el koyamayacak olmasının tesirli olduğu biliniyor.
EAST-MED İLGİSİNİN NEDENİ
Öte yandan Total’in Cezayir, Gabon, Kamerun ve Çad üzere eski sömürge ülkelerinde ağır faaliyet gösterdiğine işaret eden Dupuy, bu ülkelerin bağımsızlığını kazanmasından sonra Fransız şirketin, memleketler arası rekabete girerek, yeni pazarlar aramaya başladığını söyledi. Mısır ve Libya kıyılarında yapılan petrol ve doğal gaz keşifleriyle Fransa’nın bölgeye ilgisinin arttığını belirten Dupuy, “Aynı formda Doğu Akdeniz’den Yunanistan’a gaz taşıması planlanan Paris takviyeli East-Med Boru Çizgisi Projesi de Fransa’nın Afrika’daki zenginliklerden yararlanma isteğini deliller nitelikte” sözlerini kullandı.
Haber7