Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK), elektrikte 2021-2025 yılları ortası “dördüncü tarife” periyoduna ait çalışması devam ediyor. Bu kapsamda Kasım ayında “elektrik dağıtım” ve “perakende satış” tarifelerine ait bildirimleri, Resmi Gazete’de yayımlandı. EPDK, kimi basın-yayın organlarında yer alan elektrik dağıtım şirketlerinin gelirlerine ait bildirideki temsil ve ağırlama sarfiyatlarına yönelik haberlerde “yanıltıcı yorumlar” bulunduğunu açıkladı. Haber7.com’un mevzuya ait sorularını yanıtlayan EPDK yetkilileri, “Bu düzenleme ile bir artırım ya da fiyat değişikliği yapmadı. Mutlaka tarifelere yeni bir öge ya da yeni bir sarfiyat kalemi eklenmedi” tabirlerini kullandılar. İşte mevzuya ait ayrıntılar:
GÜÇ PİYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK) NE YAPTI?
EPDK beş yıllık (2021-2025) tarife periyodu çalışmalarını tamamladı. Daha evvelki (2016-2020) periyotta yer alan maliyetler ve vatandaşımıza hizmeti etkileyecek kalite faktörleri gözden geçirildi. Şebeke kalitesinin arttırılması ve kesintilerin büsbütün ortadan kaldırılması, kayıp kaçakla uğraşta amaçlara ulaşılması, bakım ve tamir faaliyetlerinin arttırılması, hakikat ve faal yatırımlarla istihdamın arttırılması kapsamında yol haritası belirlenmiş oldu. Yani EPDK bu düzenleme ile bir artırım ya da fiyat değişikliği yapmadı. Katiyetle tarifelere yeni bir öge ya da yeni bir masraf kalemi eklenmedi. Bu masraflar; tarifelere yönelik daha evvelki (2011-2015 tarife devri, 2016-2020 tarife dönemi) bildirilerde de yer almaktadır ve EPDK tarafından bu kapsamdaki masraflara limit ve sınırlama getirilmiştir.
DAĞITIM GELİRLERİNE AİT BİLDİRİMDE YER ALAN VE KAMUOYUNDA SPEKÜLASYONLARA SEBEP OLAN KARAR NELERİ İÇERİYOR?
Dağıtım gelirlerine ait bildiride:
“Denetim, danışmanlık ve müşavirlik masrafları, dava, mahkeme, avukatlık, icra ve arabuluculuk sarfiyatları, dernek aidat masrafları, temsil ve ağırlama sarfiyatları, noter sarfiyatları, ilan sarfiyatları, emsal kararlar dikkate alınarak ödenenler de dâhil olmak üzere mahkeme kararı gereği oluşan tazminat harici masraflar için, kelam konusu masraflar ile denetim edilemeyen işletme masrafları dışarıda tutularak belirlenen düzenlemeye temel işletme masrafı %7 artırılır.” kararı yer alıyor
Bu kapsamda şirketlerin temsil ağırlama ve üstte sayılan sarfiyatları için kelam konusu sarfiyatların dışında kalan ve tarifelerde dikkate alınan meblağların %7’sinin dikkate alınacağı karara bağlanıyor.
BU UYGULAMA YENİ Mİ? VATANDAŞA ARTIRIM MANASINA MI GELİYOR?
Birinci sorunun karşılığında da belirtildiği üzere yeni bir uygulama, yeni bir sarfiyat kalemi katiyetle kelam konusu değil. Hatta özelleştirme öncesi de bu tip sarfiyatlar elektrik tarifelerinin hesaplanmasında geçerli olmuştur. EPDK tarafından bu kalemlere limit ve sınırlama getirilmiştir. Faturalar için rastgele bir artırım ya da fiyat artışı kelam konusu değildir.
EPDK TEMSİL-AĞIRLAMA HİSSESİNİ MI ARTTIRDI?
Hayır tam bilakis. EPDK mali mevzuatta yer alan bu masraflara tavan ve limit getirdi. Yeni tarife devri için bu sarfiyatın limitten fazla kullanımının önüne geçti.
PEKALA, YA ÖTEKİ KALEMLER… ONLAR DA MI ARTMIYOR?
Temsil ağırlama masrafı ve bildiride geçen öteki masraflar ana faaliyet konusu işçi, bakım tamirat, endeks okuma, kesme bağlama, IT, gereç, genel idare sarfiyatları üzere masraflardan farklı değerlendirilmiş, tavana tabi tutulmuştur. Yani tavana tabi masrafları kelam gelimi %15’e çıkan bir şirketin sarfiyat artışı tarifeye yansımamakta, şirketler bu tip sarfiyatları düşürmeye, düşük tutmaya zorlanmaktadır.
NEREDEN ÇIKTI BU TEMSİL AĞIRLAMA SARFİYATI? YENİ BİR UYGULAMA MI?
Hayır, elbette yeni değil. Yeni olan bir uygulama ya da sarfiyat kalemi katiyetle kelam konusu değildir. Kamuda da ve özel bölümde de bütçe kalemlerinde görülen temsil ağırlama sarfiyatı mali mevzuata uygun bir giderdir. Şirketlerin mali tablolarında ve düzenleyici hesap planlarında bu masraf yer alır. Kelam konusu masraflar devir net karı ve Kurumlar Vergisi hesaplamalarında da mali mevzuata nazaran dikkate alınan giderlerdir. Daha evvel de vurguladığımız üzere EPDK bu masraflara tavan ve limit getirmiştir. Şirketler bu limitleri katılıklar aşamaz.
PEKALA, ŞİRKETLERİN REKLAM İLAN MASRAFLARI? ONLAR NEDEN BİLDİRİMDE YER ALIYOR?
Bildirimdeki karar “reklam amaçlı” ilan masraflarını kapsamıyor. Şirketler kendi reklamlarını kendi bütçelerinden karşılar ve EPDK bu mevzuya müdahil olmaz. Yani şirket reklamlarının faturaya yansıması katiyen kelam konusu değil. Burada şirketlerin kamuya açıklanması elzem olan “resmi ilanlar” kapsama alınıyor.
Bu ölçüde büyük ve her tüketiciye dokunan bir faaliyetle iştigal eden şirketlerin faaliyetlerinin doğal sonucu olarak tüketiciyi bilgilendirmeleri ve ilanlarda bulunmaları gerekiyor. Mevzuat değişiklikleri, alanda yapılan çalışmalar hakkında bilgilendirme yapılması (kesintilerle ilgili vatandaşlarımıza SMS atılması gibi), tüketici alacaklarının ilgililere duyurulması üzere sarfiyatlar bu kapsamda olup, dağıtım faaliyeti ile ilgili ilan ve duyuru süreçleri kelam konusu faaliyetin ana ögeleri ortasında yer alıyor.
EPDK BÜTÜN MASRAFLARI TÜKETİCİYE YANSITIRKEN, GELİRLERİ ŞİRKETLERE Mİ BIRAKIYOR?
Değişmezlikler gerçek değil… Zira şirketlerin gelir tavanları belirlenirken üstteki sarfiyatlar dikkate alınmakta, verimsiz şirketler ilaveten kesintilere uğramaktadır. Ayrıyeten şirketlerin ilan geliri, kontrol geliri, müşavirlik geliri, temsil ağırlama yahut noter geliri elde etmeleri de kelam konusu olmayıp, gündem konusu olan ilgili sarfiyatların de muhakkak bir oranda karşılandığı konsolide bir bütçesi vardır. Belirlenen bedellerle elde edilen ek reaktif bedeli geliri, kesme bağlama bedeli gelirleri, hasar-sigorta-ölçü test kontrol-bağış üzere faaliyetle ilgili tüm gelirler tüketiciye yansıtılmaktadır.
DANIŞMANLIK HİZMETLERİ, AVUKATLIK İCRA MASRAFLARI NEDEN BİLDİRİMDE YER ALIYOR?
Dağıtım şirketleri kendi uzmanlık alanlarında olmayan IT, yönetim-organizasyon üzere mevzularda danışmanlık, mali müşavirlik hizmetleri üzere hususlarda müşavirlik, mali mevzuat kapsamında zarurî bağımsız kontroller üzere kontrol hizmetlerini almak zorundadır. Kelam konusu masraflar Türk Hukuk Sisteminin getirdiği yükümlülüklere uymanın ve yürütülen faaliyetin doğal sonucudur.
Dava mahkeme avukatlık icra masrafları ise elektrik dağıtım faaliyeti sonucunda oluşan hukuk masraflarıdır. Kaçakla uğraş, tahsilat, yüklenici sorumlulukları (malzemelerin şartnamelere uygunluğu, can ve mal güvenliğinin temini, vb.) kapsamında oluşan dava-icra sarfiyatları bu kapsamdadır.
Haber7
