Çatalhöyük Neolitik Kenti Hafriyat Lideri Anadolu Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Ali Umut Türkcan, yeni kazdıkları alanda sokak olgusunun görüldüğünü ve ikinci bir mahalleyi ortaya çıkardıklarını söyledi.
Konya Büyükşehir Belediyesinin düzenlediği, “Konya Basın Gezisi” programı kapsamında, İstanbul’dan gazeteciler Çatalhöyük’ü gezdi.
Türkcan, Çumra ilçesinde bulunan, Anadolu’da birinci kentleşme modellerinden olan ve UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alan Çatalhöyük’ü gazetecilere anlattı.
Yeni bilgilerle Çatalhöyük’te sokak olgusunu tartışmaya açacaklarını söz eden Türkcan, bu kadar büyük bir yerleşmede sokaksız bir hayat alanının bulunmasının sıkıntı olacağını aktardı.
Türkcan, bugüne kadar Çatalhöyük’ün yalnızca yüzde 6’sının kazıldığına işaret ederek, “Yeni kazdığımız alanda bir sokak olgusunu görüyoruz ve hatta ikinci bir mahalleyi ortaya çıkarıyoruz. Bize ne kadar imkan verilirse o kadarını çıkarabileceğiz.” dedi.
Çatalhöyük’ün dünyanın göz bebeği olduğunu lisana getiren Türkcan, şöyle konuştu:
“Çatalhöyük, Türkiye’nin de gösterdiği ilgiyle karşılığını verecek değerli bir yerleşme. 1960’lardan bu yana kentleşmenin tarihinde birinci kent olarak geçiyor. Son periyotlarda burayı yalnızca bir yerleşme üzere düşünmeye başlamıştık. Bunun tekrar vurgulanması lazım. Burası yalnızca büyüklüğüyle ve nüfusuyla değil bilhassa varlıklarıyla ve kültürüyle bir kent kültürünü başlatan bir merkez olduğunu söylememiz mümkün. Bir kez daha kent kültürünün başlangıcı olarak kıymetlendirmemiz gerekiyor. Bunu yalnızca arkeologlarla değil bütün toplumsal bilimcilerle yine tartışmamız gerekiyor ki zati tartışılmaya başlandı.”
Scientific American mecmuasında “Çatalhöyük”
Türkcan, Scientific American mecmuasında Çatalhöyük ile ilgili makale yayımlandığını anımsatarak, “Yazar, Annalee Newitz, makalesinde Çatalhöyük’ü iki başlıkta sunmaya çalıştı. Bu başlıklardan birisi ‘hane halkının kökeni’ başkası ise ‘öncü şehir’. Bunları yine tartışmamız gerektiğini vurguladı. Artık biz yeni kazılarla bunu bir daha kamuoyuna sunmaya çalışacağız, bunu için de gözlerimizi Çatalhöyük’e çevirmeliyiz.” diye konuştu.
Göbekli Zirve’yle Çatalhöyük ortasında rastgele bir taşıyıcı olmamasına karşın emsal izler gösterdiklerini belirten Türkcan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Taşıyıcı şey ortalarındaki bağlantı, bizim bunu tekrar düşünmemiz gerekiyor. Göbekli Zirve’yle Çatalhöyük ortasında duvar fotoğraflarındaki misal sahneler, ‘acaba nasıl bir bağları vardı’ sorusunu gündeme getiriyor. Bunu fotoğraf sanatı üzerinden yine tartışmamız lazım. Bir yerde Çatalhöyük Konya’daki gastronomi tepesinin başlangıcı ve aslında ikisinin de birbiriyle çakışmasının tesadüf olmayacağını söylememiz gerekiyor.”
Konya Büyükşehir Belediye Lideri Uğur İbrahim Altay ise Çatalhöyük’ün 2012 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne dahil edildiğini anımsatarak, buranın Türkiye’nin en değerli kültür varlıklarından biri olduğunu vurguladı.
İnsanların burada birlikte yaşamayı, üretmeyi, savunmayı öğrendiklerine değinen Altay, şöyle devam etti:
“İlk ateşin kullanıldığı, birinci yemeğin pişirildiği yer Çatalhöyük, bu manada bizim için çok değerli kültür mirası. Büyükşehir Belediyesi olarak Çatalhöyük’ü tanıtmak ismine bizde değerli yatırımlar yapıyoruz. Yakın vakitte geldiğinizde karşılama merkezimiz sizlere hizmet etmiş olacak. Çatalhöyük’ü önemsememizin bir nedeni de Konya, 10 bin yıldır kenti müdafaayı başarmış, bunu genetik olarak jenerasyondan nesile aktarmış bir kent. Konya’nın yemeklerinin ne kadar hoş olduğunu Çatalhöyük’ten itibaren birbirimize genetik olarak aktardığımızın bir tescilidir.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Havva Dereağzı
Haberler.com
