Karabük’ün Safranbolu ilçesinde 18. ve 19. yüzyıl ile 20. yüzyıl başlarında inşa edilen ortalarında konak, han, hamam, cami, çeşme ve köprülerin de bulunduğu tarihi-kültürel yapılar, 46 yıl evvel alınan “koruma” kararıyla aslına uygun yaşatılarak gelecek nesillere aktarılıyor.
Türkiye’deki yaklaşık 50 bin kültür ve tabiat varlığının 1125’ini bünyesinde bulunduran Safranbolu, periyodun belediye meclisi tarafından 12 Haziran 1975’te alınan kararla kent ölçeğinde korunmaya başlandı.
Bu karar üzerine yapılan çalışmalar sonucunda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 8 Ekim 1976’da “Tarihsel ve Doğal Sit Alanı” ilan edilen Safranbolu’da bulunan somut miras üzerinde ağır bir onarım çalışması başlatıldı.
Tarihi ilçe, konuklarını “zamanda yolculuğa” çıkarıyor
Müdafaadaki gayretler sonucunda UNESCO’nun da dikkatini çekerek 17 Aralık 1994’te Dünya Miras Listesi’ne “Safranbolu Şehri” ismiyle alınan tarihi ilçe, dünyanın “en iyi korunan birinci 20 kenti” ortasına girmeyi de başardı.
Osmanlı’nın kent hayatını ve kültürünü günümüze kadar aktarmayı başarmasıyla “açık hava müzesi”, “korumanın başkenti” ve “Osmanlı’nın parmak izi” üzere unvanlarla da anılan Safranbolu, yılda 1 milyonun üstünde yerli ve yabancı turiste konut sahipliği yapıyor.
Kazasker Cinci Hoca, Sadrazam İzzet Mehmet Paşa, Kaptan-ı Derya Salih Paşa, Köprülü Mehmet Paşa üzere isimlerin yaptırdığı kültürel zenginliklerle konuklarına adeta “zamanda yolculuk” yaptıran Safranbolu, müdafaa kararının alınışının 46’ncı yılını kutluyor.
“Safranbolu, içinden bütün Türkiye’nin aktığı bir kültür nehridir”
Safranbolu üzerine çalışmalar yapan ve tarihi ilçeyle ilgili çok sayıda kitabı bulunan araştırmacı-yazar Aytekin Aytekin, AA muhabirine, 1975’te alınan kent ölçeğinde muhafaza kararıyla Safranbolu’nun yazgısının değiştiğini söyledi.
Safranbolu’daki kültürel ve doğal zenginlikten yeteri kadar haberdar olunmadığı yıllarda alınan muhafaza kararıyla artık ilçede gelişi hoş tamir ve yapılaşmaya müsaade verilmediğini anlatan Aytekin, “Anadolu’daki küçük bir kentte başlatılan kıvılcım, Türkiye’de büyük bir ivme kazanarak tarihi mirasın korunması, geleceğe taşınması ve bunun bir ulusal bedel olarak gelecek jenerasyonlara aktarılması konusunda hassaslık oluşmasında öncülük yapmıştır. Devrin Belediye Lideri Kızıltan Ulukavak ve bugün 18’i ortamızdan ayrılan 21 belediye meclis üyesine teşekkür ediyoruz.” diye konuştu.
Aytekin, Türkiye’de korumacılık adımlarının Safranbolu’da alınan kararla atıldığını belirterek, şöyle devam etti:
“Bu alanda Safranbolu’yu öncü bir kent olarak söyleyebiliriz. Safranbolu, han, hamam, cami, mescit üzere yapıtların bir bütün halinde korunmasıyla ünlenmiştir. Safranbolu, içinden bütün Türkiye’nin aktığı bir kültür ırmağıdır. Bütün tarihi kentlere esin kaynağı olmuştur. Safranbolu’daki bu bütüncül müdafaa, ilçeyi UNESCO Dünya Miras Listesi’ne taşıyan en kıymetli seçici etmen diyebiliriz.”
Safranbolu Turizm İşletmecileri Derneği Lideri Şebnem Urgancıoğlu Ergüder de muhafazanın 46. yılını kutladıklarını, dünyada en iyi korunan birinci 20 kentten biri olmanın Safranbolu turizmini geliştiren en değerli etken olduğunu kaydetti.
İlçenin bozulmadan bu günlere taşındığına işaret eden Ergüder, “Safranbolu’ya, ‘zamanın durduğu şehir’ diyorsak bunun 1975’te alınan kararla büyük ilgisi olduğunu düşünüyorum. Bu türlü bir kentte yaşamaktan gurur duyuyorum.” sözlerini kullandı.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Ahmet Özler
Haberler.com
