Pozisyonu nedeniyle güç kesiminde yıllardır transit ülke ya da güç koridoru üzere kavramlarla anılan Türkiye, Karadeniz’de bulunan 320 milyar metreküp doğal gaz rezervinden sonra “merkez ülke” olma yolunda ilerliyor. İran ve Rusya ile uzun müddetli doğal gaz mutabakatlarının sona ermesine az bir müddet kalmışken, “vanaları kapatırız” halindeki tehdit periyodu de sona ermiş olacak.
3 SENE İÇİNDE IKTISADA KAZANDIRILACAK
Dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Karadeniz’de faaliyet gösteren Fatih sondaj gemisinin 320 milyar metreküp doğal gaz rezervi bulduğu açıklandı. Hem karada hem denizde güç kaynağı aramalarına sürat verildiği bu devirde, Erdoğan bulunan rezervin bölgedeki öteki keşiflerin habercisi olduğunu da vurguladı. Birinci adımları iki sene evvel atılan ve tarihi keşifle bulunan doğal gaz rezervinin, 3 yıl içerisinde iktisada kazandırılacağını açıkladı.
HEM AKDENİZ’DE HEM KARADENİZ’DE ÇALIŞMALAR BAŞLADI
Aslında bu keşfin birinci adımı bir kaç yıl evvel atılmıştı. Uzun yıllar boyunca karada petrol ve doğal gaz arayan ve vakit zaman küçük ölçülerde yeni keşifler yapan Türkiye, 2017 prestijiyle bu alandaki gayesini genişletmiş ve offshore yani açık denizlerdeki arama kabiliyetini arttırmak için yola çıkmıştı. Bu maksat doğrultusunda Türkiye, 2013 yılında satın alınmış olan Barbaros Hayreddin Paşa sismografik araştırma gemisi ve 2015’te üretimi tamamlanan Oruç Reis araştırma gemisinin yanına 2017 yılında Fatih derin deniz sondaj gemisini, 2019’da onun ikiz kardeşi olan Yavuz sondaj gemisini ve 2020 yılında da Yasal sondaj gemisini dahil ederek Akdeniz ve Karadeniz’de güç kaynağı aramaya başladı.
3 BİN 500 METRE DERİNLİKTE BULUNDU
Erdoğan da filoya en son katılan Yasal gemisinin yıl sonundan itibaren Akdeniz’de ya da oluşacak duruma nazaran Karadeniz’de misyon yapacağını belirtti. Yavuz, Fatih, Oruç Reis ve Barboras gemileri Akdeniz’de faaliyetlerine devam ederken Fatih gemisi, ani bir kararla geçtiğimiz mayıs sonunda Karadeniz’de misyona gönderildi ve 15 Temmuz prestijiyle birinci sondaja başladı. Daha evvelce bölgede yapılan sismik araştırmalar sonucunda orada olduğu varsayım edilen rezerv için sondaja başlayan Fatih, kısa müddet içerisinde 3 bin 500 metre derinliğe inerek kaynağı fiziki olarak buldu.
KIYMETLI OLAN ÇIKARILAN GAZIN KALİTESİ
Türkiye, şimdiye kadar sahip olduğu jeopolitik pozisyonun getirdiği avantajlar ve bünyesindeki güç boru çizgileri ile daima “enerji koridoru, güçte transit ülke” ya da “enerji köprüsü” üzere kavramlarla anılıyordu. Siyaset olarak da esasen bu kavramlara sahip çıkılıyor ve bu tarafta adımlar atılıyordu. Fakat güç uzmanlarına nazaran Türkiye, son yıllarda güçte yaptığı alt yatırımı ve oluşan piyasaya ek olarak bu keşifle birlikte güçte bölgesel merkez olma yoluna güçlü biçimde girmiş durumda. Güçte hub olma gayesi için Karadeniz’deki keşfin birinci adım olduğunu vurgulayan uzmanlara nazaran asıl kıymetli olan 320 milyar metreküplük rezerv değil. Bölgede olduğu kestirim edilen daha büyük ölçüde rezervin ne kadarının iktisada kazandırılacak olması çok daha büyük bir role sahip. Çünkü gazın kalitesi ve pazarlanabilirlik gücü Türkiye’nin milletlerarası güç piyasasında elinin güçlenmesi demek.
“VANALARI KAPATIRIZ” DEVRANI SONA ERDİ
Uzmanlara nazaran bu keşif yıllardır Rusya ve İran’la güç pazarlığına girişen, geçmişte kimi çevreler tarafından “vanaları kapatırız” telaffuzları karşı karşıya kalan Türkiye’nin güçte arz güvenliği noktasında da farklı bir pozisyona gelmesini sağlayacak. 2021’de Rusya ile, 2026’da ise İran ile daha evvelden imzalanan uzun vadeli alım mutabakatları sona ediyor. Bu tıpkı vakitte yeni muahedelerde Türkiye için büyük bir pazarlık kozu demek. Çünkü Türkiye, bu mutabakatlarla milletlerarası piyasaya nazaran çok daha yüksek fiyattan gaz almak zorunda kalıyordu. Fakat artık oluşacak rekabet avantajı bu fiyatları çok daha çekecek.
Haber7
